Ο Σύλλογος μας ειναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Φορέων για την Νοητική Υστέρηση ΜΕΛΕΔΩΝΗ. Ο Πρόεδρος κ. Στεφανίδης έχει κάνει μια πολύ ωραία καταγραφή πάνω στο θέμα Αναπηρία και ΜΜΕ και πιστεύω πως αξίζει να της αφιερώσουμε για λίγο την προσοχή μας
Κυριακή Ιωάννου
Θέμα: Ομιλία κ. Δημήτρη Στεφανίδη, προέδρου Πανελλήνιας Ένωσης Φορέων Στήριξης Ατόμων με Νοητική Υστέρηση ΜΕΛΕΔΩΝΗ στο 5ο Διεθνές Συνέδριο «Άτομα με Αναπηρία και ΜΜΕ» στις 13, 14 Μαρτίου 2014
Κυρίες, κύριοι,
Καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την Γ.Γ. Επικοινωνίας-Ενημέρωσης και ιδιαιτέρως το γ.γ. κύριο Γιάννη Παναγιωτόπουλο και τους συνεργάτες του που υλοποιούν αυτό το διήμερο αγγίζοντας το ευαίσθητο σημείο της σχέσης ΜΜΕ και ΑμεΑ, επίσης ευχαριστούμε που συμπεριλάβατε στους εισηγητές και τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Φορέων Στήριξης Ατόμων με Νοητική Υστέρηση ΜΕΛΕΔΩΝΗ, αναγνωρίζοντας έτσι, το έργο που επιτελείται στη ΜΕΛΕΔΩΝΗ και τους φορείς της προς όφελος των ατόμων με Νοητική Υστέρηση και των οικογωνειών τους.
Είναι γνωστό και έχουν λεχθεί πάρα πολλές φορές τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά που συμβαίνουν σε δημοσιογραφικές εκπομπές.
Θα επικαλεστώ στοιχεία και από τον Δημοσιογραφικό Οδηγό που επιμελήθηκε ο φίλος δημοσιογράφος Αντώνης Σκορδίλης.
«Η τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας σε ό,τι αφορά την παρουσίαση των θεμάτων αναπηρίας, δεν έχει να κάνει με την ύπαρξη ή όχι καλών προθέσεων. Έχει να κάνει με την ύπαρξη ή όχι βασικών γνώσεων, για την κάθε αναπηρία και τα χαρακτηριστικά της, για τις αλήθειες και τους μύθους της, για τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές της. Έχει να κάνει με την απομυθοποίηση της αναπηρίας, με την απελευθέρωση της σκέψης από χρόνια ριζωμένα στερεότυπα και προκαταλήψεις. Όλα τα παραπάνω παρεμποδίζουν την ορθή και δίκαιη εστίαση στον άνθρωπο και όχι στην αναπηρία του, στον πολίτη με αναπηρία και όχι στον ανάπηρο πολίτη. Ο πρώτος έχει δικαιώματα, ενώ ο δεύτερος γίνεται αντικείμενο φιλανθρωπίας.»
Τι μπορούν να κάνουν τα ΜΜΕ:
· Να ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με αναπηρία, τα θέματα γύρω από την αναπηρία, για τους παράγοντες που συμβάλλουν στο πρόβλημα και μπορούν να οδηγήσουν στον στιγματισμό των ανθρώπων με αναπηρία
· Να φέρουν τη συζήτηση για την αναπηρία σε δημόσιο χώρο ώστε να σταματήσει η ιδέα ότι είναι «ταμπού» και να ενημερωθούν σωστά ως προς το πώς θα απευθύνονται σε ένα άτομο με αναπηρία και όχι με τους απορριπτέους όρους «Άτομα με ειδικές ικανόητητες», «Ήρωες της ζωής», «Νικητές της ζωής», «νικητές της αναπηρίας», «με τα μάτια της ψύχης», «κραυγή σιωπής», «πρωταθλητές της θέλησης», «Άτομα με ειδικές αναπηρίες», «Άτομα με ειδικές δεξιότητες», «Ολυμπιονίκες της ζωής», «Ολυμπιονίκες της θέλησης» αλλά χρησιμοποιώντας το σωστό με βάση το Σύνταγμα (άρθρο 21 παρ. 6) όρο «Άτομα με Αναπηρία»
· Να προβάλλουν παραδείγματα ανθρώπων με αναπηρία, ως ανθρώπων με εμπειρία, ειδικότητες και πραγματογνωμοσύνη οι οποίοι είναι βοήθεια για τις οικογένειές τους και την κοινωνία και όχι βάρος.
· Να χρησιμοποιηθούν υπότιτλοι / νοηματική γλώσσα από τα ΜΜΕ για άτομα με προβλήματα ακοής σε όλες τις εκπομπές και όχι μόνο στα δελτία ειδήσεων.
· Να δοθεί ευκαιρία ή καλύτερα εμπιστοσύνη σε άτομα με αναπηρία να εργαστούν σε σταθμούς ραδιοφωνικούς ή τηλεοπτικούς ή και έντυπο τύπο. Παραθέτω το παράδειγμα του οργανισμού ΜΜΕ στο Πεκίνο “oneplusone”, πολιτιστικό κέντρο ανταλλαγών, ο οποίος λειτουργεί αποκλειστικά από δημοσιογράφους με αναπηρία. Το 2008, δύο μέλη της εταιρίας έγιναν οι πρώτοι πλήρως διαπιστευμένοι, Κινέζοι δημοσιογράφοι με Αναπηρία στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων.
· Να δοθεί η ευκαιρία σε κέντρα που φιλοξενούν άτομα με Αναπηρία οποιασδήποτε κατηγορίας, κυρίως όμως με νοητική Υστέρηση να προβάλλουν το έργο που προσφέρουν στα ΑμεΑ παρουσιάζοντάς το στο ευρύ κοινό.
· Να διαφημίσουν και να στηρίξουν κάθε θετικό που γίνεται από το κράτος, από την κοινωνία, τα ΑμεΑ και τις οικογένειές τους προκειμένου να γίνει γνωστό στο κοινωνικό σύνολο.
· Να προβάλλουν πολιτικές, προϊόντα, υπηρεσίες και χώρους που υποστηρίζουν την πλήρη συμμετοχή και ανέλιξη όλων των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων και των ΑμεΑ.
· Να προωθήσουν το μήνυμα ότι οι άνθρωποι με αναπηρία είναι παρόντες σε κάθε κοινωνία σε όλο τον κόσμο. Έχουν την ίδια έκταση συναισθημάτων, ενδιαφερόντων, ταλέντων, ικανοτήτων και συμπεριφορών όπως ο υπόλοιπος πληθυσμός και πρέπει να προβάλονται ως άνθρωποι με την ίδια πολυπλοκότητα προσωπικότητας και εμπειριών όπως και οι άλλοι άνθρωποι παρόμοιας ηλικίας και κατάστασης.
Τα ΜΜΕ θα πρέπει να εστιάζουν στον άνθρωπο και όχι στην Αναπηρία. Να εστιάζουν στον πολίτη με αναπηρία που είναι υποκείμενο δικαιωμάτων και όχι στον ανάπηρο πολίτη σαν αντικείμενο φιλανθρωπίας. Η αρχή αυτή συνιστά από μόνη της πρόταση.
Σε ό,τι αφορά την τεχνολογική προσβασιμότητα θα πρέπει να στραφούμε στις εξής κατευθύνσεις:
· Πέρασμα σε ηλεκτρονική μορφή του συνόλου της ύλης των έντυπων ΜΜΕ, διαδικασία με μικρό οικονομικό κόστος.
· Εξασφάλιση προσβασιμότητας των διαδικτυακών τόπων όλων των ΜΜΕ, διαδικασία επίσης με μικρό οικονομικό κόστος και σημαντικό κοινωνικό συμβολισμό.
· Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πρόσβασης, επαφή με την εμπειρία χρήσης τους από τα νέα ψηφιακά κανάλια της δημόσιας τηλεόρασης και όχι μόνο.
Σε ό,τι αφορά τους τρόπους παραγωγής θεμάτων αναπηρίας στα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ θα πρέπει να υπάρχουν:
· Συγκεκριμένος χώρος ή χρόνος εξειδικευμένης παρουσίασης.
· Δημοσιογράφοι εξειδικευμένοι σε θέματα αναπηρίας.
· Συνεργασία με αναπηρικούς φορείς ή οργανώσεις.
Σε ό,τι αφορά τους όρους επιλογής θεμάτων αναπηρίας απαραίτητη είναι:
· Η συνειδητοποίηση ότι η αναπηρία δεν αποτελεί είδηση.
· Η καταμέτρηση του ενδιαφέροντος του θέματος αναπηρίας (πόσους αφορά άμεσα;) με τρόπο αντικειμενικό.
· Η εξίσωση των κριτηρίων επιλογής θεμάτων με αυτά του μη ανάπηρου πληθυσμού.
· Η συνεργασία με αναπηρικούς φορείς ή οργανώσεις.
Σε ό,τι αφορά τους τρόπους παρουσίασης θεμάτων αναπηρίας:
· Αποφυγή όλων των απορριπτέων ορολογιών που αναφέρθηκαν προηγουμένως
· Πάντοτε σε δεύτερο πλάνο η αναπηρία, πάντοτε σε πρώτο πλάνο ο άνθρωπος και το θέμα που τον αφορά.
Ειδικά για την τηλεόραση, και συγκεκριμένα την επιλογή πλάνων: το τηλεοπτικό κάδρο είναι συνήθως στο ύψος των ματιών. Αυτό πρέπει να ισχύει και για το χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου και να αποφεύγεται η προβολή αφ’υψηλού πλάνων.
Απομένει το πλέον κρίσιμο. Το «πώς» κάποιες από τις παραπάνω προτάσεις θα υπερβούν το «στοιχειώδες» της διατύπωσής τους και θα διεκδικήσουν το «ουσιώδες» της υλοποίησής τους.
Βασικό εργαλείο για αυτή την υπέρβαση είναι η ζύμωση. Το κεντρικότερο πεδίο αυτής της ζύμωσης είναι το Ετήσιο Διεθνές Συνέδριο- θεσμός με θέμα «Άτομα με αναπηρία και ΜΜΕ» που διοργανώνει η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας- Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης. Σε αυτά τα θέματα που ο Δημοσιογραφικός Οδηγός αναδεικνύει θα τεθούν με τον πλέον επίσημο και πολιτικά υπεύθυνο τρόπο. Όμως ο νέος θεσμός από μόνος του δεν αρκεί. Δεν αρκεί, εάν οι άνθρωποι των ΜΜΕ από μόνοι τους δεν διεκδικήσουν προσωπικά πεδία υπέρβασης, από μόνοι τους δεν εμπνευστούν από την αναγκαιότητα μιας νέας, διευρυμένης κοινωνικής αντίληψης, από μόνοι τους δεν καινοτομήσουν.
Σας ευχαριστώ πολύ
Ευχαριστούμε πολύ το 
04 ΙΟΥΛΙΟΥ 20012, ΕΚΠΟΜΠΗ MENOYME ΕΛΛΑΔΑ, ΝΕΤ , 1:22 -1:24 min.
